Ritueel of Routine

“Een ritueel maakt dat de ene dag verschilt van alle andere dagen, het ene uur van alle andere uren. Mijn jagers hebben bijvoorbeeld een ritueel. Op donderdag dansen zij met de meisjes uit het dorp. Donderdag is een heerlijke dag! Dan ik gaan wandelen tot aan de wijnbergen. Als de jagers op willekeurige dagen dansten, zouden alle dagen gelijk zijn en ik zou nooit vrij hebben.”

Uit: De Kleine Prins van Antoine De Saint – Exupéry. In gesprek met de vos over ‘tam maken’.

Recent hoorde ik van het onderzoek van Bronnie Ware “The Top Five Regrets of the Dying” waarin deze verpleegster verslag doet van de vijf grootste spijtmomenten van stervenden. Denk dan aan ‘ik heb mijn gevoelens niet geuit’ of ‘ik heb niet mijn eigen leven geleefd maar wat anderen van me wilden’. Het onderzoek deed me denken aan een ander vergelijkbaar onderzoek met andere bevindingen. Hierin gaven mensen aan het eind van hun leven aan spijt te hebben dat zij niet actiever herinneringen hadden gemaakt en deze hadden vastgelegd zodat ze op hun oude dag konden nagenieten van deze ervaringen. In ons tijdvak van mobiele telefonie waarmee we alles vastleggen ben ik niet bang dat ik mijn herinneringen niet heb vastgelegd… Maar de vraag of ik wel genoeg herinneringen hebt gemaakt heeft me aan het denken gezet.

Toen kwam De Kleine Prins bij wie ik leerde wat het verschil is tussen een Ritueel en Routine. Alleen bij Rituelen (natuurlijk in de meest brede zin van het woord) maken we actief herinneringen waar we later van kunnen genieten. Heb jij genoeg rituelen in je leven? Of is je leven ingericht met allerlei routines?

Nu ik zelf moeder en Hoofd Huishouden ben, begrijp ik hoe belangrijk routines zijn. Routines zorgen ervoor dat de was gedaan wordt, mijn kind op tijd eet en daardoor op tijd naar bed kan, dat ik brood in huis heb gehaald en het bij voorkeur de avond van te voren smeer en dat ik rond 23.00 uur naar bed ga. Door deze routines draait mijn leven als een geoliede machine, doe ik iedere dag wat ik moet doen, creëer ik daarmee veiligheid, orde, rust en regelmaat en weet ik wat ik volgende week donderdag doe en waar ik deze zomer naar op vakantie ga. Heel helder dus. Iedere dag leg ik meters af en bij elkaar opgeteld verzet ik dan ook een hele bak met werk. Dat geeft me voldoening en ik voel me nuttig en normaal.

Als iemand me vraagt wat ik gisteren deed, is gisteren alleen opgegaan in een brei van ‘gisterens’ die allemaal hetzelfde zijn. En als ik naar mijn ‘morgens’ kijk is ook dat één grote opeenhoping van dezelfde meters die ik ieder dag afleg.

Mijn doel om meer herinneringen te maken schiet ik dan totaal voorbij.

Hoe zit het dan met Rituelen?

Rituelen als doorbrekingen van het profane; refererend aan het sacrale. Met speciale kleding omdat we ‘met de meisjes uit het dorp dansen’. Oogjes tekenen. Vlinders in je buik omdat je iets onbekends en iets spannends gaat doen. Uit de sleur. Omdat je een enorm congres hebt georganiseerd. Omdat je voor het eerst een cursus Emotioneel Lichaamswerk volgt. Omdat je de tent in de auto gooit en de borden volgt van de plaatsnamen waar één van de letters van LIEFDE in voorkomt. Besluit om tegen je baas te vertellen dat je nu écht 100% salarisverhoging wilt hebben. Omdat je de moeite hebt gedaan om je vrienden een kaart te sturen om te vertellen hoe GAAF ze zijn.

Al die zaken die anders zijn dan de meters die je automatisch loopt tijdens je routine.

Je leven al rituelend inrichten is niet makkelijk. Het vraagt continue aandacht en aanwezigheid. Flexibiliteit en spontaniteit. En een heleboel incasseringsvermogen en veerkracht. Je leert ervan om comfortabel uit je comfortzone te zijn en je maakt er een heleboel prachtige herinneringen mee die je later in de laatste fase van je leven met grote liefde en warmte zult herbeleven.

Je leven al routinend inrichten is makkelijk. Het zorgt voor veiligheid en geborgenheid. Zekerheid over de dagen van de week. Je overbrugt er grote perioden in je leven mee op een prettige manier. De hoeveelheid herinneringen die je erin zult maken is echter minimaal. En als je terugkijkt heb je geen onderscheidend vermogen opgebouwd om het ene jaar van het andere jaar te kunnen waarnemen.

Denk eraan als je schrikt dat het alweer 2014. Of we naar de langste dag van het jaar bewegen. Of dat je naar de 40 gaat, of de 50. Dat je kinderen al naar de middelbare school gaan.

Waar is de tijd gebleven? Vragen we ons vaak af. Waar ben jij gebleven terwijl je aan het leven was?!

Wil jij de tijd door je handen laten glijden omdat het het leven nu eenmaal makkelijk en veilig maakt? Of wil je actief werken aan herinneringen door uit de routine te stappen en je leven in te richten met betekenisvolle rituelen.

Dan is hier je eerste opdracht voor morgen: bouw een ‘heilig’ moment in je week. Een moment waarin je de waan van de dag laat voor wat zij is, en waarin je actief bezig gaat om herinneringen te maken. En de eerste stap die je daarin zet, in dat je een lijst maakt van alle dingen die je graag doet en al veel te lang geleden voor het laatst gedaan hebt.

Ter inspiratie:

• Met kersen oorbellen maken.
• Onder de blote hemel slapen.
• Zelf sla groeien.
• Kabouters zoeken in het bos.
• Vrijen in de modder.
• Met heel je lijf en vingerverf een schilderij maken.
• Massages aanbieden in het park.
• Bak een taart voor je buurvrouw.
• De hele nacht praten met je geliefde en dan de zonsopgang kijken.
• Foto’s van vroeger kijken.
• Vertellen aan je meester van de basisschool hoe het nu met je gaat.
• Helemaal uit jezelf iets fijns doen voor iemand anders.
• Je huiskamer anders inrichten.
• Een hut bouwen in het bos (ook als je geen kinderen hebt!).
• Boek een weekendje weg!
• Neem vandaag vrij.